The Tree with Bitter Leaves

Twee keer per jaar maakt Lemniscaat een Engelstalige brochure The Best of The Best. Daarin prijkt hun aanbod voor buitenlandse uitgevers. Deze herfst val ik in de prijzen, want De boom met de bittere bladeren zit erbij!

The Tree with Bitter Leaves heet mijn boek in de aanbiedingsfolder.[1] Deze is qua vormgeving vergelijkbaar met haar Nederlandstalige zusje. Alleen het eerste hoofdstuk is in het Engels opvraagbaar.

‘Normaal gesproken gaan we hiermee naar internationale boekenbeurzen zoals Bologna en Frankfurt,’ vertelt Robin, Rechtenmedewerker bij Lemniscaat. ‘Maar door corona zijn die afgelast. Alles gaat nu digitaal.’

Dat betekent zoomsessies met aankopend redacteuren van andere uitgevers, en met agenten. ‘Minder mensen dan op de beurs,’ zegt Robin, ‘maar de gesprekken gaan wel dieper.’ 

De mensen die hij spreekt, speuren naar nieuwe boeken. Meestal selecteren ze op leeftijdsgroep. Vooral prentenboeken zijn gewild. Dat begrijp ik wel. Beeldtaal is internationaal, en de tekst heeft weinig woorden.

Het is inderdaad de vertaling die het meest kost, bevestigt Robin mijn vermoeden. Als een uitgever de rechten van een boek opkoopt, moet hij de vertaling voor zijn rekening nemen. Vaak zijn daar subsidies voor, zoals het Letterenfonds in Nederland.

Daarbij kan de inkopend uitgever ook de titel aanpassen, en de cover. Het boek moet aantrekkelijk zijn voor hun eigen lezerspubliek. ‘Niet elk boek is cultureel overdraagbaar,’ zegt Robin als we het over de keuze van buitenlandse uitgevers hebben.

Gelukkig is De boom met de bittere bladeren dat wel. In elk land kunnen ze het verhaal van Maridadi lezen, want het onderwerp is herkenbaar voor iedereen. Een ander pluspunt is dat waarschijnlijk geen andere Young Adult schrijver zich zo grondig in de Rwandese cultuur en geschiedenis heeft verdiept.

Maar dat The Tree with Bitter Leaves werkelijkheid wordt, is volgens Robin allerminst vanzelfsprekend. De Angelsaksische landen hebben zoveel intern aanbod, dat ze zeer beperkt boeken aankopen vanuit het buitenland. Meer kans bieden Duitsland, Frankrijk, Italië en Zweden.

Der Baum met den bitteren Blättern wordt het dan. Of: l’Arbre aux feuilles amères. Of: l’Albero dale foglie amare. Of misschien wel: Trädet med de bittra bladen. 

Ik zou bij elke taal een gat in de lucht springen, maar als ik mag kiezen, ga ik voor l’Arbre aux feuilles amères. In het Frans wordt het verhaal namelijk ook toegankelijk voor Rwandezen.

 [1] https://lemniscaatrights.com/wp-content/uploads/2020/10/Lemniscaat-Rights-Fall-2020-catalogue-Website.pdf

7 gedachten over “The Tree with Bitter Leaves

  1. Interessant om te lezen hoe het gaat met uitgaven in het buitenland, of eigenlijk een land met een niet-nederlandse-taal. Want in België is het al verkrijgbaar. Ik begrijp de uitdrukking ‘indien aanwezig’ mbt tot eerste hoofdstuk niet.

    Like

    1. Beste Peter,
      De opmerking ‘indien aanwezig’ slaat op de boeken (veelal prentenboeken) die niet in hoofdstukken zijn ingedeeld. Als gevolg daarvan hebben ze ook geen hoofdstuk 1.
      Hartelijke groet, Ruth Erica

      Like

  2. Marianne
    Ha Ruth,
    Hopelijk veel verschillende vertalingen, het heeft immers ook een universele thematiek. Qua klank gaat mijn voorkeur naar Zweden: ‘Trädet med de bittra bladen’ Zo mooi! Succes!

    Like

Plaats een reactie